Sigara dumanında nikotin, katran ve zehirli gazlar bulunmaktadır. Katran maddesinin içerisinde yaklaşık olarak 4000 kimyasal bileşik bulunur. Bu kimyasal bileşiklerin birçoğu da toksiktir yani zehirlidir ve bugün için bu kimyasal bileşiklerden 43 tanesinin kansere yol açtığı bilinmektedir.
Sigaranın dumanında bulunan zehirli gazlar ise nitrojen oksit ve eksoz gazı olarak da bilinen karbon monoksit gazıdır. Özellikle karbon monoksit gazı kanın oksijen taşıma gücünü azaltır. Nikotin ise bağımlılık yapar. Nikotin aslında bir zehirdir. Nikotin yüksek dozda alındığında öldürebilir. Kan basıncını yani tansiyonu ve kalp hızını(nabzı) artırır. Sigara karbon monoksit ile birlikte kalp ve beyin damarlarının hastalanmasına yol açar.
Sigara içenlerin yaklaşık % 25 i sigara nedeniyle yaşamlarının erken bir döneminde ölmektedirler. Yapılan bir araştırmaya göre 1950 – 1975 yılları arasında 10 milyon kişi sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle ölmüştür. 1975 – 2000 yılları arasında ise 50 milyon kişinin sigara nedeniyle ölmesi beklenmekteydi.
Sizce yaşam bu kadar değersiz mi ?
Sigaranın neden olduğu en önemli hastalık grubu kanserlerdir. Sigara, akciğer kanseri başta olmak üzere soluk borusu, gırtlak, ağız, dil, dudak, yemek borusu, mide, pankreas, mesane, böbrek ve kadınlarda rahim ağzı kanserlerine neden olmaktadır. Tüm kanser ölümlerinin % 30 unun, akciğer kanserinden ölümlerin ise % 90 ının nedeni sigaradır. Günde 1 paket sigara içen birinde akciğer kanserine yakalanma riski hiç içmeyen birine oranla 20 kat fazladır.
Her sigara sizi kansere bir adım daha yaklaştırmaktadır !
Solunum sistemi hastalıklarından kronik bronşit ve amfizemin em önemli nedeni sigaradır. Kronik bronşitten ölüm oranı hiç sigara içmeyenlerde 100 000 ‘de 3 iken, günde 1 paketten fazla sigara içenlerde 100 000 ‘ de 114 ‘e çıkmaktadır. Sigara akciğerin doğal savunma sistemini de bozduğu için her türlü her türlü enfeksiyon riskini arttırmaktadır. ( Zatürree, bronşit vb. )
Sigarayı bırakmaya karar verdiniz. Tebrikler!
Sigarasız ilk gününüz zor olabilir. İşte bıraktığınız günün zorluklarının üstesinden gelmenize ve bırakmayı sürdürme konusunda kararlılığınızı koruyacak beş adım.
Bir bırakma planı yapın!
Bir planının olması sigarayı bıraktığın ilk günü kolaylaştırır. Bırakma planı odaklı, emin ve kararlı olmanın yollarını içerir. Kendi bırakma planını oluşturabilir ya da senin için uygun bir bırakma programı bulabilirsin. Senin için hangi bırakma yönteminin doğru olduğunu bilmiyorsan farklı bırakma yöntemlerini keşfet. Tek bir bırakma yaklaşımı herkes için uygun değildir. İhtiyaçların konusunda dürüst ol. Eğer planında nikotin yerine koyma tedavisi varsa, kullanmaya sabahtan başla.
Sigarayı bıraktığın gün kendini meşgul etmen sigara içmemek için harika bir yoldur. Meşguliyet zihnini sigara içmekten uzak tutar ve dikkatini sigara isteğinden uzaklaştırır.
Sigara Tetikleyicilerinden Uzak Dur
- Sigaralarını, çakmaklarını ve küllüklerini hala atmadıysan atmalısın.
- Kafeinden uzak dur, gerginliğe yol açar. Onun yerine su içmeyi dene.
- Sigara içmeyen kişilerle zaman geçir.
- Sigara içmenin yasak olduğu yerlere git.
- Yeterince dinlen ve sağlıklı beslen. Yorgunluk sigara içme isteğini tetikler.
- Rutinlerini değiştirerek sigara içmek ile bağlantı kurduğunuz şeylerden kaçın
Krizler birkaç dakikadan uzun sürmezler. Kendini buna hazırla ve o anda ne yapacağınızı önceden planla.
Tetikleyiciler sigara içmeyi size hatırlatan belli kişiler, yerler ya da aktivitelerdir. Sigara içmeni tetikleyenleri bilmek onlarla başa çıkmayı öğrenmene yardımcı olur.
Sigara krizleri kısa ama yoğun sigara içme dürtüleridir. Genellikle sadece birkaç dakika sürerler. Önceden plan yap ve krizlerin olduğunda yapabileceğin kısa aktiviteleri listele.
Sigarayı Neden Bıraktığını Bil
Sigarayı bırakmadan önce, neden bıraktığını bilmen önemlidir. Daha sağlıklı mı olmak istiyorsun, tasarruf mu yapacaksın, aileni mi koruyacaksın? Nedeninden emin değilsen kendine şu soruları sor:
- Sigara içmenin nesini sevmiyorum?
- Sigara içtiğimde neyi kaçırıyorum?
- Sigara içmek sağlığımı nasıl etkiliyor?
- Sigara içmeye devam edersem bana ve aileme ne olacak?
- Bırakınca hayatım hangi açıdan daha iyi olacak?
Bırakma nedenlerini bulduğunda onları her gün kendine hatırlat. Tamamen bırakman konusunda sana ilham verebilirler.
Hala emin değil misin? Farklı insanların sigarayı bırakma nedenleri farklıdır. Sen neden bırakmak istiyorsun?
Ailene ve Arkadaşlarına Sigarayı Bırakmayı Planladığını Anlat
Hayatındaki kişiler destek verdiğinde sigarayı bırakmak daha kolaydır. Bırakma planlarını onlara anlat ve nasıl yardım edebileceklerini açıkla.
İşte bazı öneriler:
- Ailene ve arkadaşlarına bırakma nedenlerini anlat.
- Onlardan durumun nasıl gittiğini görmek için seni kontrol etmelerini iste.
- Birlikte yapabileceğin sigarasız etkinlikler bulmana yardım etmelerini iste (sinemaya ya da güzel bir restorana gitmek gibi).
- Sigara içen bir arkadaşından ya da aile ferdinden seninle birlikte bırakmasını ya da en azından senin yanında içmemesini iste.
- Arkadaşların ve ailenden, ne dersen ve ne yaparsan yap sana sigara vermemelerini iste.
- Aileni ve arkadaşlarını bırakma sırasında ruh halinin kötü olabileceği konusunda uyar. Sabırlı olmalarını ve sana yardımcı olmalarını iste.